8 kwietnia 2025 roku przypada 218 rocznica urodzin Karola Libelta, który przecierał drogi kooperatyzmowi w Wielkopolsce.
Karol Libelt ( ur. 8.04.1807 r.- zm.9.06.1875 r.) był polskim filozofem, działaczem publicznym i politycznym, a także prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Chociaż często nie jest bezpośrednio kojarzony z wkładem w rozwój kooperatyzmu, miał z nim także do czynienia — i to niemało! Choćby przez to, że w jego dorobku znajdują się prace zahaczające o temat wspólnego działania na rzecz dobra publicznego (jego rozprawa „O stowarzyszeniach” z 1844 roku zawiera prototypowe zasady działania towarzystw, które są stosowane również w spółdzielniach). W tej pracy Libelt podkreślił znaczenie współpracy dla dobrego ogólnego mieszkańców Polski.
Karol Libelt wymieniany jest także jako jedna z czołowych postaci, które miały wpływ na rozwój ruchu kooperatywnego, zwłaszcza na terenie dawnego zaboru pruskiego (Wielkopolska). Współpracował m.in. z Karolem Marcinkowskim, wypracowując zasady działania wszelkiego rodzaju towarzystw, w tym także spółdzielni, które streszczały się do takich punktów:
- dobra pojedynczych osób nie można urzeczywistnić bez dobra ogólnego
- nie siłą jednego, ale tylko wzmożonymi siłami wielu wielkich rzeczy dokonać można
- pracując dla dobra publicznego, pracujemy dla dobra ogólnego (więcej przeczytasz tu).
Karol Libelt miał też swój znaczący udział w powstaniu i początkowo rozwoju stworzonego w 1871 roku Towarzystwa Pożyczkowego Przemysłowców Miasta Poznania, które było prawzorem dla powstania licznych, późniejszych towarzystw zorganizowanych na spółdzielczy sposób (potem: banków ludowych), o czym obszernie informowaliśmy tu.